Böbrek Taşı Belirtileri Nelerdir?

Böbrek Taşı Nasıl Oluşur? Böbrek Taşı Belirtileri. Böbrekler, biyokimyasal işlemler sonucunda meydana gelen atık maddelerin vücuttan atılmasını sağlar. Yine vücut için gerekli olan bazı maddelerin düzeyinin ayarlanması da böbrekler tarafından gerçekleştirilir. Böbrek taşları idrarda çözülemeyen ve atılamayan kristallerin bir araya gelmesiyle ortaya çıkar. İdrarda, kristal ve taş oluşumunu engelleyen bazı kimyasal maddeler mevcuttur, ancak bazı kişilerde bu engelleyici mekanizma tam olarak çalışamayabilir ve bu kişilerde tekrar edici idrar yolları taşları meydana gelir.

En çok görülen kalsiyum taşlarıdır. Kalsiyum taşları genellikle okzalat ya da fosfat ile kombinasyon halinde bulunurlar. Magnezyum amonyum fosfat taşları gibi enfeksiyon taşlarına daha az rastlanır. Ürik asit ve sistin taşları ise nadiren görülür. Bu taşlar böbrekte kalabilir, büyüyebilir ya da böbrekten hareket ederek böbrekleri mesaneye bağlayan üreterlere düşebilir.

Böbrek Taşı Belirtileri – Taş Düşürme Belirtileri

Böbrek içinde yerleşmiş olan taşlar eğer idrar akışını engellemiyorsa şiddetli ağrıya yol açmaz. Bel ve sırt bölgelerinde hafif adale ağrısına benzer şikayetlere sebep olabilir. Ağrı, taşın idrar yolunu tıkaması halinde hissedilir. Tıkanmanın ani ve tama yakın olması şiddetli taş sancısına sebep olur. Ağrı sırasında genellikle bulantı ve kusma da olur. Taş böbrek çıkışını tıkıyorsa veya üretere yeni girmişse, ağrı, genellikle böbrek üzerinde ya da sırtın yan tarafında hissedilir. Taşın aşağıya doğru inmesiyle ağrı kasıklara doğru yayılır. Ağrı dışında idrarda kanama, idrarın bulanık ve tortulu gelmesi, kokulu idrar yapma gibi belirtiler de görülebilir. İdrar yolu taş hastalığına genellikle enfeksiyon eşlik eder. İdrar yaparken yanma ve sık idrara çıkma gibi belirtilere yol açabilir. Enfeksiyonun böbrekleri etkilemesi halinde  yüksek ateş de olabilir.

Böbrek Taşı Nedenleri – Böbrek Taşı Neden Oluşur?

Hastalığın oluşmasında çok sayıda metabolik faktör bulunmaktadır. Bu faktörler, idrarın asit-baz dengesini değiştirerek kristal oluşumuna ve bunların birbirlerine yapışarak daha büyük hale gelmelerine yol açar. Metabolik değişikliklere sebep olan en önemli etken ise genetik faktörlerdir. Birinci derece yakınlarında böbrek taşı sorunu olan kişiler daha fazla risk altındadır.

Böbrek taşının oluşmasına yol açan kesin neden tam olarak bilinmemekle beraber bazı risk faktörleri hastalığın oluşumunda rol oynar. Bunlar, idrar yolu enfeksiyonu, kistik böbrek hastalığı ve renal tübüler asidoz gibi böbrek hastalıkları, böbrekteki yapısal bozukluklar, hiperkalsiüri, sistinüri, hiperokzalüri, hiperürikozüri, genetik faktörler, gut hastalığı ve hiperparatiroidizm gibi metabolik hastalıklar, bazı ilaçlar ve sıvı alımının yetersiz olması gibi fakörlerdir.

Böbrek Taşı çeşitleri

Kalsiyum taşları idrar yollarında en fazla görülen taşlardır. Genellikle kalsiyum oksalat ve kalsiyum fosfat yapılarında oluşurlar. Enfeksiyon taşları çuğunlukla iri böbrek taşları şeklinde olur. Bazı mikroorganizmaların idrardaki üreyi parçalayan enzim salgılaması sebebiyle alkali hale gelen idrarda çöken taşlardır. Ürik asit taşları, aşırı et tüketen kişilerde oluşan asit yapıdaki idrarda çöken taşlardır. Nadiren görülen ama sık nüks eden sistin taşları ise sistin metabolizmasının bozuk olduğu durumlarda görülür.

Böbrek Taşı Tanısı

Standart röntgen filmiyle taşların çoğu tespit edilir. Ancak ürik asit taşları ve küçük taşlar tespit edilemez. İntravenöz Piyelogram ile röntgen ışını altında görülebilen bir boya maddesi damardan verilir. Boya böbrekler ve kanallardan geçtiği sırada çekilen filmlerde, tüm idrar yolu ve taşlarını görüntülemek mümkün olur. Bilgisayarlı Tomografi ise idrar yollarındaki her boyut ve türdeki taşların tespit edilmesinde ve idrar yolu tıkanıklığının saptanmasında en hassas tanı yöntemidir. Ayrıca hamile kadınlar gibi radyasyondan uzak durması gereken kişiler için de ultrasonografi yöntemi tercih edilmelidir.

Böbrek Taşı Tedavisi Nasıl Olur?

İlaçlarla böbrek taşlarının eritilmesi, çok az görülen, sistin ve ürik asit gibi taşlarda kısıtlı oranlarda sözkonusu olmaktadır. Esas tedavi, vücut dışından taş kırma, kapalı ya da açık taş ameliyatlarıyla yapılmaktadır.