Skualen Nedir ve Nasıl Kullanılır?

Skualen, açık denizlerde yaşayan köpekbalıklarının karaciğer yağından, ayrıca bir de zeytin yağından elde edilir. Köpekbalığı karaciğer yağı, % 40 veya daha fazla skualen içermektedir. Skualen dışında, köpekbalığı karaciğer yağında,  A vitamini, D3 ve E, Jodium alkol, alkoksigliserol ve diğer bağışıklık arttırıcı besin maddeleri vardır.– Zeytinyağı ise, % 0,4- 0,7 konsantrasyonunda skualen içermektedir.

Skualen, 1906 yılında, Dr. Mitsumaru Tsujimoto’nun, köpekbalıklarının karaciğerinde bulunan yağın içerikleri üzerinde yaptığı araştırmalar sırasında bulunmuştur. Dr. Tsujimoto, skualen’in, suyun içerisinde kolaylıkla oksijen ürettiğini bulmuştur. Bu buluş, belki de köpekbalıklarının birçok yaygın hastalığa karşı sahip oldukları doğal direnci açıklayabilir. Nobel ödüllü doktor Paul Kerrer, 1935 yılında skualen’in moleküler yapısını tanımlamış ve maddenin Japonya, Avrupa ve Kuzey Amerika’da ilgi uyandırmasına sebep olmuştur. Köpekbalığı karaciğer yağından çıkarılan skualen’in latincesi, ‘squalene exogene oleum’’dur.

 

Hazmedilen skualen’in %60’ı, ince bağırsak tarafından absorbe edilir, oradan sistemik dolaşıma, lenf içinde, şilomikronlar formunda iletilir. Skualen, kan içerisinde, oldukça düşük yoğunluktaki lipoproteinler tarafından taşınarak, vücudun türlü dokularına dağıtılır. Skualen’in büyük bir kısmı deriye taşınır ve kolestrole metabolize olur.

Vücudun; D vitamini, kolestrol ve belirli hormonların sentezi için skualen’e gereksinimi vardır. Aslında skualen’in sadece %10’u karaciğer sentezinde kullanılır. Geri kalan %90 depolanır ya da, antioksidan olarak iş görür. Statinler, (Lipitor, Mevacor, Zocor vb.) sadece kolestrol sentezini inhibe etmezler. Skualen, kolestrolün öncülü olduğundan, ve statinler de, skualen oluşumunun öncesinde kolestrol sentezini inhibe ettiklerinden, statinler skualen sentezini de inhibe ederler. Skualen, büyük konsantrasyonlarda ciltte birikir, burada, serbest radikal oksijeni baskılamakta ve lipit peroksidasyonun zararlı etkilerini engellemekte yaşamsal bir rol oynar. Ciltte bulunan yeterli miktardaki skualen konsantrasyonları, ultraviyole ışınlarının oksidadif hasarını engellemeye yardımcı olur.

Chromatographic Separations Based on Molecular Recognition,”a göre, açık deniz köpek balıklarının belirli türdeki kanserlere karşı bağışıklığı vardır. Skualen, köpek balıklarındaki kanser hücrelerinin hücre replikasyonundan sorumlu belirli proteinlerin büyümesini engellemektedir. Köpek ballıkları, sürekli olarak yaralarını iyileştirebilme bacerisi sergilerler. Son yıllarda, “Smithsonian Institution” da sürdürülen çalışmalarda, 25.000’den fazla köpekbalığında, sadece tek bir kötü huylu tümöre rastlanmıştır.

Hayvanlar üzerinde yapılan bir çalışma, %1’lik bir skualen diyetinin, belirli bir kolon kanseri türünü %46 oranında iyileştirdiğini göstermiştir. Bir başka çalışma ise, %2’lik oranındaki bir skualen diyetinin, hayvanları tüm-vücut gama radyasyonunun toksik etkisine karşı dirençli kıldığını belgelemiştir. 1997 yılının aralık ayında, “the journal Cancer Epidemiology, Biomarkers, and Prevention”da yayınlanan bir çalışma, zeytinyağındaki skualen’in, kanser hücrelerinin büyümesine sebep olan DNA sentez dizisinin bozulmasından sorumlu olabileceğini bulmuştur.

Fareler üzerinde yapılan ve 1999’da “Annals of the New York Academy of Sciences,” da yayınlanan bir başka çalışma, hayvanlarda skualen’in, normal hücrelerin kanserli hücreye dönüşmesine sebep olan genin aktivasyonunu azaltarak tümörü engellediğini ortaya çıkarmıştır. Skualen bazen de belirli kanser tedavilerinde ikincil tedavi olarak uygulanmaktadır. Skualen, tümör hücrelerinin büyümelerini baskılayabilir, belirli bir ölçekte, kimyasal olarak uyarılmış (indüklenmiş) kanser gelişimini önleyebilir ve halihazırda var olan tümörlerin regresyonuna sebebiyet verebilir.

Food and Chemical Toxicology“de, 2010 Nisan’ında yayınlanan bir çalışma, sızma zeytinyağından çıkarılan skualen’in, düzenli olarak skualen içerikli zeytin ya da zeytinyağı tüketen kadınlarda, kısmen göğüs kanseri gerilemesi oranından sorumlu olduğunu kaydetmiştir. Araştırmacılar, bu oran düşüklüğünün normal memeli hücrelerinde DNA hasarına karşı skualen’in koruyucu aktivitesi yüzünden oluşageldiğine inanmaktadır.

Skualen, oral kullanım için, kapsüller içinde likit formda bulunur. 500 miligram-4 gram arası dozlarda kullanılabilir. Yüksek dozlar bazı kanser hastaları içindir. Skualen’in kaynağı, genelde köpekbalığı karaciğer yağı, bazen de zeytin yağıdır.

Skualen Avrupa’da, bağışıklık sistemini geliştirmek üzere grip aşılarında kullanılmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, skualen bir yüzey aktif madde ile birleştirilerek bir emülsiyon madde oluşturulur ve aşılardaki destekleyici maddeler imal edilir. Böylelikle bağışıklık sistemi uyarılarak aşıya daha çabuk yanıt vermesi sağlanır. 1997’den beri, her dozda yaklaşık 10 mg. skualen içeren grip aşısı (FLUAD, Chiron) bir çok Avrupa ülkesindeki sağlık ajanları tarafından onaylanmıştır.  Son zamanlarda araştırmacılar, pandemik grip ve sıtma aşılarında da skualeni kullanarak deney yapmaktalar. Skualen bazı aşıların içeriğinde kullanıldığında, geliştirilmiş bağışıklık sistemi ile ilişkilendirilmektedir.

2009 yılında yayınlanan”Advanced Drug Delivery Reviews” a göre, skualen ilaç ve aşı emilimine yardımcı olmaktadır. Skualen aşı ve ilaçların aktif parçalarının en iyi çalıştıkları yerler olan hücrelere gönderilmelerine vesile olmaktadır. ADDR’ye göre, skualen, bir çok antijenin bağışıklık yanıtını güçlendirir yani, skualen kullanıldığında, aşının etkisi çoğalmaktadır. The World Health Organization, skualen’in, vücudun kendi doğal bağışıklık yanıtını güçlendirme yeteneği yüzünden, 1997 yılından beri aşılarda kullanıldığını rapor etmiştir. Halen Avrupa’da kullanılmasına karşın, The Food and Drug Administration, Amerika’daki aşılarda kullanımına yasak getirmiştir.

---------

Yukarıda yeralan metin haber ve bilgi amaçlı hazırlanmış olup, hekimin uygulayacağı teşhis ve tedavisinin yerine geçmez. Herhangi bir tedavi sürecine başlamadan önce mutlaka sağlık uzmanının görüş ve onayı alınmalıdır.

Share on:

“Skualen Nedir ve Nasıl Kullanılır?” üzerine bir yorum

  1. Slm .bu haberi okudum.ekzema tedavisi icin bu ilac etkilimi.yara kapatirmi.bilgi verirsenin sevinirim.tsk

Yorum yapın

css.php