Hesperidin portakal, limon ve mandalina gibi turunçgillerde bulunur. Doğal olarak bulunan bir biyoflavonoid olan hesperidin ilk kez Fransız kimyager Lebreton tarafından 1828’de narenciye meyvelerinin iç beyaz tabakasından izole edilmiştir. Ayrıca hesperetin adlı bir aglikon formuna sahiptir. Hem hesperidin hem de hesperitin antioksidan özelliktedir.
Hesperidin genellikle terapötik etkileri sinerjistik olarak arttıran C vitamini ve diosmin ile kombine edilir. G-hesperidin (Glukozil hesperidin) hesperidin’in biyoyararlanımı ve suda çözünürlüğü artırılmış diğer bir formdur. Hayvanlar üzerinde G-hesperidin ile yapılan bir deneyde kan dolaşımındaki toplam miktar, hesperidin verilen farelere göre 3.7 kat daha fazla çıkmıştır.
Hesperidin antioksidan özellikleriyle serbest radikallerle mücadele eder ve ayrıca endojen antioksidan savunma mekanizmalarını da uyarıcı etki gösterir. Bu, süperoksit dismutaz, heme oksijenaz-1, katalaz gibi hücresel antioksidan enzimlerin etkinliğini ve üretimini ve glutatyon olarak bilinen baskın hücresel antioksidanın yükselmesini kapsar.
Bir narenciye biyoflavonoidi olan hesperidin diosmin, rutin ve quercetin gibi diğer narenciye biyoflavonoidleri ile yakından ilişkilidir. Hesperidin tek başına ya da diosmin gibi diğer narenciye biyoflavonoidleri ile birlikte, genellikle hemoroid, varisli damarlar ve zayıf sirkülasyon gibi kan damarı sorunlarında kullanılır. Kronik venöz yetmezlikte inflamatuar cevabı düşürdüğü saptanmıştır.
Hesperidin ve diosmin kombinasyonu, kronik venöz yetmezliğin semptomlarında düzelme sağlayabilir. “Angiology” Eylül-Ekim 2005 sayısında yayınlanan klinik çalışmaların bir analizine göre narenciye flavonoidleri, kronik venöz yetmezliği olan hastalarda bacak ülseri iyileşme sürecini hızlandırabilir. Hesperidin’den türetilen bir bileşik olan hesperidin metil chalcone (150 mg), C vitamini (100 mg) ve butcher’s broom kök ekstresi (150 mg) içeren spesifik bir ürün, bacaklardaki yetersiz dolaşım şikayetlerini azaltmak için kullanılmaktadır.
“The British Journal of Surgery“in Ağustos 2006 tarihli sayısında 14 klinik çalışmanı analizine göre çeşitli flavonoid türleri ağrı, kaşıntı, kanama ve hemoroid iltihabının nüksetme riskini azaltabilir. Bazı çalışmalar, diosmin ve hesperidin içerikli özel bir ürünün hemoroid semptomlarını hafiflettiğini göstermektedir. Hastaların % 92’sine kadar akut kanamayı durdurma etkisi yanısıra anal rahatsızlık, ağrı ve akıntı gibi şikayetleri de azaltabilir. Hesperidin diosmin ve rutin kombinasyonu hemoroid krizinde yardımcı olabilir. Ön klinik denemeler, 43 gün süresince diosmin, hesperidin ve troxerutin içeren özel bir desteğin kullanımının akut hemoroidal hastalarda plaseboya göre anlamlı olarak daha az ağrı, kanama ve anal kaşıntı sağlamıştır.
Hesperidin farelerde kimyasal olarak indüklenen karaciğer fibrozisine karşı koruma sağlamıştır. Hesperidin’in antioksidan etkileri böbrekler için de koruma sağlayabilir. Sisplatin kaynaklı nefrotoksisite için bir fare deneyinde, 14 gün süresince hesperidin ya da rutin uygulaması böbreklerde azalmış patolojik değişiklikler ve sağlıklı organ fonksiyonunun restorasyonu ile ilacın toksisitesini azaltmıştır.
İmmünoglobulin E (IgE) histamin salgılayarak ve iltihaplanmaya yol açarak alerjik reaksiyonlara sebebiyet verir. Alerji mekanizması, alerjene bağlanan ve histamin gibi maddelerin salınmasını tetikleyen immünoglobulin E antikorları içerir. Bu da kılcal damarların geçirgenliğini yükseltir ve semptomların artmasına neden olur. İnsanlarda hesperidinin uygulanması İmmünoglobulin E’nin etkilerini bastırmış ve histamin salımını inhibe etmiştir.
Bazı araştırmalar hesperidin ve bazı flavonoidlerin düşük alımınının Alzheimer, Parkinson ve demansla bağlantılı olabileceğini göstermiştir. Hesperidin ayrıca farklı merkezi sinir sistemi hastalıklarının doğal tedavisinde ideal bir aday haline getiren kan-beyin bariyerini geçme kabiliyetine de sahiptir. Kan-beyin bariyerini geçebilmesi beyinde antioksidan ve anti-enflamatuar etki göstermesini sağlar. D-galaktoz, beyinde oksidatif strese sebep olur. Mitokondriyal işlevi bozarak sinir hücrelerini öldürür. Fareler üzerinde yapılan bir deneyde, hesperidin ve curcumin ile ön tedavi, beyni D-galaktoza karşı korumuştur.
Yukarıda yeralan metin haber ve bilgi amaçlı hazırlanmış olup, hekimin uygulayacağı teşhis ve tedavisinin yerine geçmez. Herhangi bir tedavi sürecine başlamadan önce mutlaka sağlık uzmanının görüş ve onayı alınmalıdır.
Teşekkürler